Agnieszka Kunicka, prezes Fundacji Refugee.pl i członek Komisji Ekspertów ds. Migrantów, to jedna z najbardziej zaangażowanych w pomoc uchodźcom osób Polsce. Z Kunicką rozmawiamy z okazji zbliżających się obchodów Dnia Uchodźcy w Warszawie. Więcej o samym wydarzeniu przeczytacie na łamach naszego magazynu. 

 

Tak zwany kryzys migracyjny podzielił Polaków na zwolenników i przeciwników przyjmowania uchodźców. Wiele osób obawia się tego, że przybywający do Polscy cudzoziemcy „zaleją” nasz kraj. Tymczasem przecież w roku 2015 status uchodźcy w naszym kraju nadano zaledwie 557 osobom. Ilu uchodźców ma szansę przyjechać do Polski w roku 2016 i skąd głównie będą pochodzić?

Od lat osoby starające się o status uchodźcy w Polsce pochodzą z Kaukazu, głównie z Czeczenii. W zeszłym roku o status uchodźcy starało się 12 300 osób i jeśli nie nastąpi duża zmiana sytuacji migracyjnej w tym roku, liczba aplikujących nie powinna być większa.

 

Wokół tematu uchodźstwa funkcjonuje wiele krzywdzących stereotypów. Które są najgroźniejsze i skąd się biorą?

Najgroźniejsze jest odczłowieczanie ludzi i dotyczy to nie tylko uchodźców. Używanie sformułowań typu „fala, zalew, masa itd.”, porównywanie ludzi do zwierząt. To są bardzo niebezpieczne sformułowania, historia pokazuje, że tego rodzaju retoryka może skończyć się tragicznie. A uchodźcy to ludzie, którzy uciekają przed wojną i niebezpieczeństwem. Stereotypy biorą się z niewiedzy, ze strachu, z niechęci, obawy przed zmianą tego co dobrze znamy.

 1 Refugee festiwal uchodzcow warszawa warsaw uchodzca

Fot. Agnieszka Kunicka, zdjęcie prezentowane w ramach wystawy „O krok od raju…”

Miała pani okazję sfotografować uchodźców mieszkających w obozach dla cudzoziemców w Polsce. Jak wygląda życie codzienne tych osób i jak została pani przyjęta w obozach?

Zostałam życzliwie przyjęta, wszystkie osoby, które fotografowałam wyraziły na to zgodę i wpuściły mnie do swojego świata. Należy jednak pamiętać, że od wielu lat pracuję w fundacjach pomagających uchodźcom i działających na rzecz ich integracji. Wiele osób kojarzyło mnie ze wcześniejszych działań aktywizacyjnych, które realizowaliśmy w ośrodkach dla cudzoziemców.

Ośrodki dla cudzoziemców starających się o nadanie statusu uchodźcy są zwykle ulokowane z dala od miast, często w lasach, ogrodzone płotem, wchodzi się do nich po uzyskaniu zgody Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Utrudniony jest dojazd do większych miejscowości i kontakt ze społeczeństwem, znajdują się tam wspólne stołówki, dzieci są wożone do szkoły autobusem. Mieszkańcy znajdują się w stanie zawieszenia, oczekiwania na decyzję, czy będą mogli zostać w Polsce. Oczekiwanie na decyzję statusową trwa minimum pół roku, a często znacznie dłużej. Dzieci często się nudzą, a kontakt z polskimi rówieśnikami mają dopiero kiedy zaczną chodzić do szkoły, ponieważ rodziców nie stać na wysłanie ich do polskiego przedszkola.

 

Fundacja Refugee.pl powstała w styczniu 2015 roku. Zajmujecie się pomocą integracyjną i prawną dla uchodźców, migrantów i repatriantów, prowadzeniem badań oraz działaniami informacyjnymi na temat zjawiska uchodźstwa i migracji. Jak wygląda dzień pracy osób działających dla Refugee.pl?

Jako Fundacja Refugee.pl działamy od roku, jednak założycielami fundacji są osoby, które przez wiele lat pracowały lub były wolontariuszami w Polskiej Akcji Humanitarnej. Nasi pracownicy działali również w innych organizacjach pomagających cudzoziemcom. Mamy w zespole osoby z 20- i 15-letnim stażem i doświadczeniem w pracy z uchodźcami i cudzoziemcami. Pracujemy zarówno bezpośrednio z osobami starającymi się o nadanie statusu, z osobami w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, ale i przy planowaniu długotrwałych projektów i działań. Organizujemy różnorodne wydarzenia i działania integracyjne. Prowadzimy lekcje języka polskiego. Zwykle przez nasze biuro przewija się wiele różnych osób: cudzoziemców i Polaków, jest gwarnie i energetycznie, ponieważ współpracujemy ze specjalistami z różnych dziedzin i branż. Pracujemy również w ośrodkach dla cudzoziemców w Lininie i Dębaku. Prowadzimy tam przedszkola i świetlice dla dzieci oraz udzielamy porad socjalnych i prawnych oraz prowadzimy kursy orientacji w społeczeństwie.

 3 Refugee festiwal uchodzcow warszawa warsaw uchodzca

Fot. Agnieszka Kunicka, zdjęcie prezentowane w ramach wystawy „O krok od raju…”

Warszawiacy okazję do poznania uchodźców mieszkających na terenie naszego kraju będą mieli już niedługo – podczas obchodów Dnia Uchodźcy w Warszawie. W jaki sposób będzie można spotkać się z uchodźcami?

W tym roku będą to aż trzy dni obchodów: od 17 do 19 czerwca. Będzie możliwość poznania drogi do Europy i życia uchodźców w ośrodkach w Polsce poprzez fotografię, czyli wystawę „O krok od raju…” w Stacji Muranów. Można będzie  przejechać przez miasto Migrującym Tramwajem, wziąć udział w krótkich lekcjach języków uchodźców, np. czeczeńskiego, obejrzeć filmy o tematyce uchodźczej w plenerze nad Wisłą i wziąć udział w zabawie tanecznej na Barce. Trzydniowy program zakończy wielokulturowy piknik rodzinny, podczas którego zostanie zaprezentowana kuchnia uchodźców i liczne atrakcje przybliżające ich kulturę przygotowane przez organizacje pozarządowe, a na zakończenie występ Kabaretu na Koniec Świata. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. Szczegółowy program obchodów w Warszawie jest na stronie www.refugee.pl

 

Czy jest szansa, że podobne wydarzenia jak Dzień Uchodźcy w Warszawie będą miały miejsce również w innych polskich miastach, a także mniejszych miejscowościach?

Tak, różnorodne wydarzenia odbędą się w wielu miejscowościach w Polsce. Pełen wykaz oraz mapę wydarzeń można zobaczyć na stronie www.uchodzcymilewidziani.com/

2 Refugee festiwal uchodzcow warszawa warsaw uchodzca

Fot. Agnieszka Kunicka, zdjęcie prezentowane w ramach wystawy „O krok od raju…”