Przywołując kilka faktów z historii, lata 60. i 70. XX w. to w cywilizacji zachodniej okres rewolucji obyczajowej czy inaczej rewolucji seksualnej. Jednym z najważniejszych zdarzeń tego czasu była walka o prawa kobiet. Pomimo powstałej w 1964 roku w USA Ustawy o Prawach Obywatelskich, która zniosła m.in. zakaz aktywności zawodowej zamężnych kobiet, jej przepisy nie były dostatecznie przestrzegane, m.in. w zakresie wynagrodzenia. Kobiety nadal padały ofiarami dyskryminacji i nierówności. Trudno było oderwać się od stereotypów, pamiętając, że jeszcze kilka lat wcześniej dziewczyny na wyższych uczelniach kształcone były na przyszłe gospodynie, patronki domowego ogniska. Ewentualnie, poza opieką nad dziećmi, gdy miały dostatecznie dużo wolnego czasu, mogły pracować gdzieś na pół etatu. Na szczęście przyszedł moment, w którym postanowiły się temu jawnie przeciwstawić.
Te dwie dekady to jednocześnie okres drugiej fali feminizmu. Kobiety poza aspektami kwestiami edukacji i zmian w prawie, które były najważniejsze dla pierwszej fali, skupiły się na problemach dotyczących nierówności na rynku pracy, kobiecej seksualności oraz kwestii aborcji, które paradoksalnie nadal w wielu miejscach nie są rozwiązane, będąc przyczyną sporów. Istotne znaczenie w tamtym okresie miała wydana przez czołową feministkę drugiej fali Betty Friedan „Mistyka kobiecości” – obowiązkowa lektura każdej młodej dziewczyny, raz na zawsze kończąca z wyidealizowaną wizją szczęśliwej amerykańskiej pani domu. Kobiety zaczęły angażować się w działalność kulturalną. Zakładały czasopisma, prowadziły kawiarnie, teatry, organizowały też strajki i prowadziły kampanie. Zaczęły tym samym, na równi z mężczyznami, współtworzyć życie publiczne.
„Fight for your write” to jedno z haseł promujących nową serię „Good Girls Revolt” – amerykański serial oparty na prawdziwiej historii z ponadczasowym przesłaniem. Pierwszy sezon składający się z 10 odcinków miał swoją premierę niecały miesiąc temu, 28 października, na Amazon Video. Fabuła przedstawia historię młodych kobiet pracujących jako researcherki w magazynie „News Of The World”. Akcja serialu tocząca się w 1969 roku pokazuje, jak zmiany kulturowe, społeczne i poczucie niesprawiedliwości wpływają na grupę do tej pory często apolitycznych kobiet, które w końcu zaczynają domagać się przestrzegania istniejących regulacji. Od pojedynczych, jednostkowych problemów, poprzez przygotowania, aż do momentu złożenia historycznego, grupowego pozwu przeciwko władzom redakcji za nierówne traktowanie. Podczas trwania serialu przedstawiany jest szereg sytuacji wskazujących na dyskryminację. Kobiety pomimo zaangażowania, talentu czy wykształcenia zajmują się wyszukiwaniem i pisaniem tekstów dla reporterów – mężczyzn, którym przypisuje się wszelkie zasługi. Żadna z nich nie może liczyć na to, by jej nazwisko znalazło się pod artykułem, choćby był on najlepszy, bo zabraniają tego wewnętrzne, niepisane zasady. Ponadto, ich zarobki są znacznie niższe, a wszelkie liczące się stanowiska należą wciąż do mężczyzn.
Produkcja oparta jest na autobiograficznej książce Lynn Povich „The Good Girls Revolt: How the Women of Newsweek Sued their Bosses and Changed the Workplace”. Ta z kolei przedstawia prawdziwe zdarzenia z 1970 roku, kiedy to z powodu dyskryminacji seksualnej autorka wraz z 46 innymi kobietami złożyła pozew przeciwko „Newsweekowi”, gazecie w której pracowały. Był to pierwszy zbiorowy pozew kobiet na świecie i świadczył o odwadze, bo dla opinii publicznej ten krok był zbyt radykalny. Dlatego też wiele innych kobiet obawiało się przyłączyć do pozywających, pomimo podzielania tych samych poglądów. Paradoksalnie, historyczny pozew przeciwko „Newsweekowi” został złożony w tym samym dniu, gdy na łamach magazynu ukazał się materiał na temat nowo powstałego ruchu kobiet pod nazwą „Women in Revolt”. Dopiero ponowne złożenie w roku 1972 pozwu, w którym zawarto postulaty dotyczące m.in. tego, że 1/3 redaktorów i pisarzy miały stanowić kobiety, 1/3 researcherów mężczyźni, a kobieta objąć stanowisko redaktora, spowodowało realne zmiany. Trzy lat później Povich została pierwszą kobietą redaktorem. Ryzyko okazało się opłacalne.
Zarówno serial, jak i książka mają na celu nie tylko przedstawienie procesu i wydarzeń z nim związanych, lecz zademonstrowanie, że warto dążyć do swoich celów, wierzyć w ideały i bez obaw pokonywać bariery. Dziś podziały płciowe nie powinny być dla nas żadną przeszkodą. Kobiety, czerpiąc z historii, jak mówiła Povich, mogą być dumne, nazywając się „postfeministkami” i bez wahania egzekwować swoje prawa. Podczas gdy powszechna dyskryminacja przestała mieć miejsce, to wciąż istnieją inne, bardziej subtelne jej formy. Na kwestie związane z wynagrodzeniem zwracała w ostatnim czasie w wywiadach uwagę m.in. amerykańska aktorka Jennifer Lawrence, po tym, jak na jaw wyszły różnice w płacach hollywoodzkich aktorek i aktorów. Oczywiście, na niekorzyść tych pierwszych. Nadal wiele raportów europejskich wskazuje na dysproporcje w zarobkach ze względu na płeć, a ich zniesienie to jeden z istonych celów polityki europejskiej. Przejawów nierówności nie musimy szukać poza tym zbyt daleko. Tego, że stale powinnyśmy upominać się o swoje prawa, przekonałyśmy się niedawno, bo podczas Czarnego Protestu. Rewolucja nadal się dzieje.
Fot. materiały prasowe