Październik jest miesiącem profilaktyki raka piersi. Co to oznacza?

Rak piersi

Rak piersi to najczęściej występujący u kobiet nowotwór. Na świecie ma go aż 25% z nich, czyli szacunkowo 1,7 mln kobiet. Ponad 500 tysięcy umiera z tego powodu, co sprawia, że rak piersi jest najczęstszą przyczyną zgonu. Warto pamiętać, że dotyka on również mężczyzn, choć bardzo rzadko, 1% przypadków. Badania wykazują, że do rozwoju choroby mogą przyczyniać się: czynniki reprodukcyjne, wiek pokwitania i przekwitania, stosowanie preparatów hormonalnych. Natomiast 4-8% nowotworów piersi może być wynikiem dziedzicznych mutacji, pozostałe przypadki są następstwem sporadycznych mutacji w komórkach somatycznych. W Polsce 80% pacjentek to kobiety po 50. roku życia, gdyż choroba częściej przychodzi z wiekiem. Jak pokazuje stosunek umieralności do zachorowań, rak ten nie zawsze jest śmiertelny. Kluczową rolę odgrywa tu profilaktyka wtórna. 

Profilaktyka

Profilaktyka pierwotna to działania mające na celu zapobieganie powstawaniu choroby poprzez wzmocnienie ogólnego stanu zdrowia. W przypadku nowotworu piersi możliwości profilaktyki pierwotnej są ograniczone. Można jednak zmniejszyć zagrożenie zgonu z powodu raka piersi poprzez właściwe postępowanie. Dla wczesnego wykrywania raka piersi najistotniejsze jest regularne poddawanie się badaniom diagnostycznym, czyli profilaktyka wtórna.

Oto kilka metod:

Samobadanie:

Tak zwane badanie palpacyjne można wykonać, stojąc lub leżąc, pomaga obserwowanie się w lustrze. Unieś ręce do góry i zwróć uwagę na symetrię oraz kształt piersi i dołów pachowych. Przyjrzyj się brodawkom, otoczkom brodawkowym i skórze, sprawdź, czy nie występują przebarwienia na skórze oraz czy z brodawek nie wydziela się płyn. Jeśli miesiączkujesz, przeprowadź samobadanie po menstruacji (najlepiej tydzień po), a jeśli jesteś po menopauzie, przeznacz sobie jeden dzień w miesiącu na badania. Powodami do zastanowienia i konsultacji z lekarzem powinny być:

  • zmiany w kolorze lub strukturze skóry piersi,

  • zmiany wielkości lub kształtu jednej z piersi,

  • krwawienie lub wyciek wydzieliny z brodawek,

  • zmiany w wyglądzie brodawek, takie, jak np. zaczerwienienia, strupki, wciągnięcia, łuszczenie naskórka,

  • dołki, zaciągnięcia albo owrzodzenia brodawki bądź skóry na piersi, zmiany kształtu lub zarysu brodawki,

  • wszelkie wyczuwalne zgrubienia lub guzki w piersi lub pod pachą,

  • bardziej niż dotychczas widoczne przez skórę naczynia żylne na piersi,

  • obrzęk ramienia.

Wszelkie budzące wątpliwości zmiany warto zbadać u lekarza. Nie zwlekaj!

 

Diagnostyka lekarska: 

  • Mammografia. Dla osób w wieku 50 – 69 lat. Dla osób młodszych ten rodzaj badania jest mniej skuteczny ze względu na inną budowę piersi. Jest to najlepsza metoda wykrywania raka piersi we wczesnym stadium.
  • USG. Metoda uzupełniająca badanie mammograficzne, która polega na badaniu piersi za pomocą ultradźwięków. Dla młodych to podstawowa metoda diagnostyczna. Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać, a wykonać je najlepiej w pierwszej połowie cyklu miesięcznego. Badanie jest całkowicie bezbolesne i w pełni bezpieczne.
  • Dodatkowo osoby mogą skorzystać z mammografii 3D z tomosyntezą, elastografii, rezonansu magnetycznego piersi i termografii.

 

Historia i daty

Październik został okrzyknięty Miesiącem Profilaktyki Raka Piersi w USA w 1985 przez American Cancer Society i firmę farmaceutyczną Imperial Chemical Industries. W 1993 Evelyn Lauder (Senior Corporate Vice President of the Estée Lauder Companies) ustaliła symbol kampanii – różową wstążkę. 15.10 jest Europejskim Dniem Walki z Rakiem Piersi. Natomiast od 2009 trzeci tydzień października to Tydzień Świadomości o Męskim Raku Piersi. Co roku można kupić produkty z różową wstążką, odbywają się marsze i wszelkie zbiórki pieniężne.

 

Krytyka

Historia ustanowienia tego miesiąca świadomości sygnalizuje bardzo poważny problem – komercjalizację. Sama historia powstania różowej wstążki budzi zastrzeżenia. Na początku lat 90. Charlotte Haley zaczęła ręcznie robić brzoskwiniowe wstążki w swoim domu. Jej córka, siostra i babcia miały raka piersi. Rozdała tysiące wstążek w supermarketach z kartkami z napisem: „Roczny budżet National Cancer Institute wynosi 1,8 miliarda dolarów, tylko 5% przeznacza się na profilaktykę raka. Pomóż nam obudzić naszych ustawodawców i Amerykę, nosząc tę ​​wstążkę”. Gdy wieść się rozniosła, dyrektorzy magazynu Estée Lauder i Self poprosili Haley o pozwolenie na użycie jej wstążki. Haley odmówiła. Self jednak naprawdę chciało mieć swoją wstążkę. Poradzono im zatem, aby wymyślili inny kolor. Mając więcej środków, szybko przejęli symbol, zastępując na zawsze brzoskwiniowe wstążki różowymi bez rewolucyjnego hasła. Tym samym tworząc tak zwany “pinkwashing”.

Marki wypuszczające produkty oznakowane różową wstążką często przeznaczają jedynie mały procent z zysku z ich sprzedaży na programy i usługi związane z rakiem piersi. Dodatkowo warto pamiętać, że masowa produkcja doprowadziła do zanieczyszczenia środowiska, które jest jedną z przyczyn tworzenia się nowotworów. Często też różowa wstążka jest tylko fasadowym działaniem mającym na celu ocieplenie wizerunku danej firmy. Ruch na rzecz świadomości o raku piersi to coś więcej niż tylko mammografia i znalezienie lekarstwa. To także prawdziwa profilaktyka i gwarantowana jakość leczenia dla wszystkich osób z rakiem piersi. To edukacja na temat realiów raka piersi i działania na rzecz wprowadzenia prawdziwych zmian. Dlatego warto się zastanowić zanim kupimy jakiś produkt z intencją wsparcia tego ruchu. Całkowicie etyczna konsumpcja w dobie szalejącego kapitalizmu jest oczywiście niemożliwa i przerzucanie odpowiedzialności na konsumentów jest jednym z jego mechanizmów. Wobec tego nie bojkotujemy Miesiąca Różowej Wstążki, a staramy wyciągnąć z niego jak najwięcej.

 

Co się dzieje w październiku

W Polsce odbędzie się szereg akcji edukacyjnych i kampanii związanych z budzeniem świadomości i czujności onkologicznej oraz zachęcaniem do regularnego wykonywania badań. M.in.:

  • Białostockie Centrum Onkologii pragnie zwrócić uwagę kobiet na konieczność wykonywania regularnych badań profilaktycznych i rolę zdrowego stylu życia w zapobieganiu nowotworom.

  • Z okazji Różowego Października odbędzie się także pod hasłem „Badaj się – chroń siebie i najbliższych” profilaktyczny konkurs plastyczny skierowany do uczniów wszystkich typów szkół z Sandomierza i powiatu sandomierskiego. 

  • Z okazji miesiąca świadomości raka piersi startuje kampania społeczna Centrum Chorób Piersi PRO-FAMILIA przy wsparciu władz miasta Rzeszowa. Centrum zorganizuje dla kobiet m.in. różowe soboty.

  • Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, aby uczcić Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi już po raz drugi przyłącza się do różowego miesiąca i 15 października organizuje happening pod hasłem „Wyroluj Raka”. Start o godzinie 19.00 z parkingu przy Jeziorze Bielawskim (ul. Wysoka 1). Różowe stroje są mile widziane.

  • Dolmed oferuje: bezpłatną mammografię dla kobiet w wieku 50-69 lat. Program wczesnego wykrywania raka piersi skierowany jest do kobiet, które: nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy i nie miały wcześniej zdiagnozowanej zmiany nowotworowej piersi.

  • Przychodnia "Medyczna Gdynia" zaprasza Panie między 20 a 40 rokiem życia na akcję bezpłątnych badań USG piersi, które odbędą się w dniach 3 października i 31 października. Badania przeprowadzane są na wysokiej klasy aparacie, przez doświadczonego radiologa dr Olgę Przychodzeń - Łapę.

żródła:

https://www.zwrotnikraka.pl/rozowy-pazdziernik-miesiac-swiadomosci-raka-piersi/,

https://www.zwrotnikraka.pl/rozowy-pazdziernik-miesiac-swiadomosci-raka-piersi/,

https://www.zwrotnikraka.pl/diagnostyka-raka-piersi/ i http://profilaktykaraka.coi.waw.pl/profilaktyka-raka-piersi/,

https://bcaction.org/the-cancer-industry/

Wikipedia

 

Fot. unsplash.com / National Cancer Institute